Reading Time: < 1 minute กติกาการคัดเลือกที่ซับซ้อนเข้าใจยากและกีดกันประชาชนส่วนใหญ่ออกไปจากกระบวนการสะท้อนเจตนาของผู้ร่างรัฐธรรมนูญ 2560 ที่ต้องการลดทอนอำนาจของประชาชนในการกำหนดว่าใครควรจะได้เป็นวุฒิสมาชิก ซึ่งสะท้อนอย่างชัดเจนว่าชนชั้นนำอนุรักษนิยมยังคงต้องการสงวนเวทีวุฒิสภาไว้ให้เป็นกลไกค้ำจุนอำนาจของตน
ประจักษ์ ก้องกีรติ
Reading Time: < 1 minute กติกาการคัดเลือกที่ซับซ้อนเข้าใจยากและกีดกันประชาชนส่วนใหญ่ออกไปจากกระบวนการสะท้อนเจตนาของผู้ร่างรัฐธรรมนูญ 2560 ที่ต้องการลดทอนอำนาจของประชาชนในการกำหนดว่าใครควรจะได้เป็นวุฒิสมาชิก ซึ่งสะท้อนอย่างชัดเจนว่าชนชั้นนำอนุรักษนิยมยังคงต้องการสงวนเวทีวุฒิสภาไว้ให้เป็นกลไกค้ำจุนอำนาจของตน
ประจักษ์ ก้องกีรติ
Reading Time: < 1 minute ในตอนที่แล้ว ผมเขียนถึงประเด็นสำคัญจากหนังสือเนื้อในระบอบถนอม ที่เป็นผลงานการค้นคว้าโดยอาจารย์ธำรงศักดิ์ เพชรเลิศอนันต์ ไปแล้ว 3 ประเด็นว่าด้วยรอยต่อที่ไม่แนบสนิทระหวางรัฐบาลของสองนายพล คือ สฤษดิ์ ธนะรัชต์กับถนอม กิตติขจร ประเด็นความไม่เป็นเอกภาพในกองทัพ และประเด็นคณะรัฐประหารกับการสืบทอดอำนาจผ่านการเลือกตั้ง ในตอนที่สองซึ่งเป็นตอนจบนี้จะว่าด้วยประเด็นอื่น ๆ ที่เหลืออีก 4 ประเด็นด้วยกัน
ประจักษ์ ก้องกีรติ
Reading Time: 2 minutes สังคมไทยควรศึกษาบทเรียนจากอดีตให้ถ่องแท้ว่าระบอบอำนาจนิยมมีกลวิธีสืบทอดอำนาจอย่างไร เพื่อรู้เท่าทันและหาทางป้องกันไม่ให้ประวัติศาสตร์ซ้ำรอยอีกในอนาคต
ประจักษ์ ก้องกีรติ
Reading Time: 4 minutes ต้องมองแนวทางสันติวิธีให้เป็นมากกว่ากลยุทธ์ในการชุมนุม จะรีบเร่งหรือผ่อนแรงไม่ใช่ปัญหา หากแต่ต้องมองระยะยาว ต้องเป็นการต่อสู้ที่สั่งสมพลังจากการรวมกลุ่มที่กว้างขวางขึ้น อยู่บนยุทธศาสตร์ที่วางแผนว่าจะทำอะไรต่อไป เพื่อกระชากพรมออกจากเท้าผู้คนให้ได้
ประจักษ์ ก้องกีรติ
Reading Time: 2 minutes ในความเคลื่อนไหว รศ.ดร.ประจักษ์ ก้องกีรติ นับตั้งแต่เกิดวิกฤตการเมืองในสังคมไทยตั้งแต่ปี 2548 เป็นต้นมา การชุมนุมของประชาชนบนท้องถนนกลายเป็นปรากฏการณ์ปรกติของสังคมไทย ในด้านดีการชุมนุมแสดงออกทางการเมืองของประชาชนถือเป็นชีพจรที่เข้มแข็งของประชาธิปไตย เพราะสะท้อนถึงความตื่นตัวของประชาชนที่ต้องการเข้ามามีส่วนร่วมในการกำหนดทิศทางบ้านเมือง และยังสะท้อนถึงความเป็นพลเมืองที่แข็งขัน อันเป็นหัวใจของสังคมการเมืองแบบประชาธิปไตย สิ่งที่น่าเสียดายและยังคงเป็นปัญหาเรื้อรังในสังคมไทย คือ ความรุนแรงที่เกิดขึ้นในห้วงสถานการณ์การชุมนุมของประชาชน ซึ่งมีทั้งรูปแบบที่เป็นการปะทะกันระหว่างขบวนการประชาชนต่างอุดมการณ์ และความรุนแรงจากรัฐ โดยจากสถิติในช่วงเกือบ 2 ทศวรรษที่ผ่านมาพบว่าความรุนแรงทางการเมืองที่นำไปสู่การบาดเจ็บสูญเสียของชีวิตผู้คนมากที่สุด คือ ความรุนแรงโดยรัฐในการการสลายการชุมนุมของประชาชน (state repression) บทความในตอนที่แล้ว ผมชี้ให้เห็นว่าปัจจัยเรื่องระบอบการเมืองและความสัมพันธ์ระหว่างรัฐกับกองทัพ (รวมถึงกลไกด้านความมั่นคงทั้งหลาย) เป็นปัจจัยสำคัญที่กำหนดแบบแผนและระดับความรุนแรงโดยรัฐในสังคมไทย แต่ข้อค้นพบอีกประการจากงานวิจัยพบว่ามุมมองของรัฐต่อผู้ชุมนุมทั้งระดับผู้วางแนวนโยบายและระดับเจ้าหน้าที่ปฏิบัติการ ส่งผลสำคัญต่อระดับความรุนแรงของรัฐที่เกิดขึ้นในแต่ละช่วงเวลา ซึ่งมุมมองของรัฐต่อผู้ชุมนุมถูกกำหนดมาจากยุทธวิธีการเคลื่อนไหวและแนวคิดของผู้ชุมนุมแต่ละกลุ่มที่แตกต่างกันไป ฉะนั้นการพิจารณามุมมองของรัฐ จึงแยกไม่ออกจากการวิเคราะห์ทำความเข้าใจวิธีการเคลื่อนไหว และอุดมการณ์ทางการเมืองของขบวนการประชาชน สันติวิธี-รุนแรง ผู้มีอำนาจรัฐและเจ้าหน้าที่ที่รับผิดชอบดูแลการชุมนุมมองผู้ชุมนุมแต่ละกลุ่มไม่เหมือนกัน จากการรวบรวมข้อมูลเอกสารและการสัมภาษณ์เจ้าหน้าที่รัฐ พบว่ารัฐมีวิธีคิดในการแบ่งประเภทผู้ชุมนุมกลุ่มต่าง ๆ ออกเป็น 2 ประเภทหลัก โดยใช้เกณฑ์ 2 ประการด้วยกัน คือ หนึ่ง พิจารณาว่าวิธีการเคลื่อนไหวว่าเป็นแบบแนวทางสันติหรือมีแนวโน้มใช้ความรุนแรง และสอง อุดมการณ์หรือเนื้อหาของข้อเรียกร้องว่าเป็นเรื่องปากท้องหรือเรื่อง “การเมือง” และในกลุ่มที่เป็นการเมืองก็ยังพิจารณาต่อไปว่าเป็นการเมืองที่มีเป้าหมายมุ่งไปที่การประท้วงรัฐบาล หรือมีเป้าหมายเปลี่ยนโครงสร้างอำนาจและท้าทายไปถึงสถาบันทางการเมืองที่สำคัญสูงสุดต่อชาติและความเป็นไทยซึ่งเจ้าหน้าที่รัฐเน้นไปที่สถาบันกษัตริย์ แน่นอนว่าการแบ่งประเภทผู้ชุมนุมของเจ้าหน้าที่รัฐเช่นนี้เป็นการแบ่งโดยใช้คำว่า “การเมือง” ในความหมายแคบ […]
ประจักษ์ ก้องกีรติ
Reading Time: 2 minutes ระบบพรรคการเมืองของไทยกำลังก้าวเข้าสู่ยุคใหม่นั่นเองที่เป็นระบบพรรคการเมืองหลายพรรคที่มีความต่างทางอุดมการณ์และนโยบาย (multi-party system with ideological difference and policy platforms) ซึ่งแตกต่างจากการเมืองไทยในยุคก่อนหน้านี้
ประจักษ์ ก้องกีรติ
Reading Time: 2 minutes 5 ข้อสังเกตเบื้องต้นบางประการเกี่ยวกับการเลือกตั้ง 2566 นี้ ว่าสถิติตัวเลขต่างๆ สะท้อนให้เราเห็นอะไรบ้างในการเมืองไทยและสังคมไทย
ประจักษ์ ก้องกีรติ
Reading Time: 2 minutes การเลือกตั้งปี 2566 คือการเลือกตั้งที่มีความหลากหลายของชุดนโยบายและเฉดความคิดทางการเมืองมากที่สุดในประวัติศาสตร์การเลือกตั้งของไทย
ประจักษ์ ก้องกีรติ
Reading Time: 2 minutes โอบามาเป็นนักเขียนที่เก่งกาจ เขาจึงไม่ต้องจ้างวานนักเขียนรับจ้างมาเขียนให้แบบที่นักการเมืองส่วนใหญ่ทำ ใครที่เคยได้อ่านงานชิ้นก่อนหน้าของเขามาแล้ว อย่าง Dreams From My Father ย่อมประจักษ์ถึงความสามารถทางภาษาและความสันทัดจัดเจนในการเล่าเรื่องของผู้นำคนนี้ได้เป็นอย่างดี
ประจักษ์ ก้องกีรติ
Reading Time: 2 minutes เป็นปีที่มีความคึกคักอีกปีหนึ่งของแวดวงหนังสือแนวการเมืองและประวัติศาสตร์ มีหนังสือดี ๆ น่าตื่นเต้น เข้มข้น และเปิดหูเปิดตาให้เรามองการเมืองไทยในมุมมองใหม่อย่างกระจ่างแจ้งขึ้นมากมายหลายเล่มด้วยกัน แต่ผู้เขียนขอคัดมานำเสนอ 10 เล่มเด่น
ประจักษ์ ก้องกีรติ
Reading Time: 2 minutes ต่อเนื่องจากบทความก่อนหน้านี้ ที่เคยเขียนวิเคราะห์ฉากทัศน์ทางการเมืองไทยกรณีปมเงื่อนอายุการดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรีของพล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา ตอนนี้เมื่อมีคำตัดสินของศาลรัฐธรรมนูญด้วยมติ 6 ต่อ 3 ให้ประยุทธ์ยังเป็นนายกรัฐมนตรีต่อไปได้ จนถึงปี 2568 ซึ่งคำตัดสินดังกล่าวถือว่าไม่ได้ผิดจากการคาดการณ์ของนักวิชาการและประชาชนทั่วไปแต่อย่างใด อย่างไรก็ตาม คำตัดสินดังกล่าวทำให้การเมืองไทยเดินมาถึงทางแพร่งและเต็มไปด้วยความไม่แน่นอน
ประจักษ์ ก้องกีรติ
Reading Time: 3 minutes พวกเขามีเฉดความเชื่อทางการเมืองที่หลากหลาย แม้แต่ในกลุ่มคนที่ออกมาเคลื่อนไหวด้วยกัน มีเงื่อนไขของการเข้าร่วมการเคลื่อนไหวที่แตกต่างกันออกไป ไม่ว่าจะเป็นปัจจัยภูมิหลังครอบครัว ประสบการณ์ในวัยเรียน วัฒนธรรมการเมืองในแต่ละท้องถิ่น การเข้าถึงข้อมูลข่าวสารโดยเฉพาะสื่อดิจิทัล และสภาพแวดล้อมทางการเมืองระดับชาติ
