ประเทศเต็มไปด้วยคำตอบอันปราศจากคำถาม

วีรพร นิติประภา

ทุกปี เวลาใกล้ปีใหม่ สิ่งหนึ่งที่มักจะเห็นปรากฏในฟีดโซเชียลมีเดียอยู่เนืองนิจ คือนิวเยียร์โซลูชัน หรือถ้าใช้คำไทยก็คือปณิธานปีใหม่ ซึ่งฟังเชย ๆ นิด และดูยิ่งใหญ่ ๆ หน่อย

ซึ่งก็เป็นเรื่องปกติ เพราะเมื่อมาถึงวาระแห่งการเปลี่ยนแปลง โดยตั้งใจหรือไม่…สิ่งที่คนเรามักทำคือนึกย้อนทบทวนห้วงเวลาที่กำลังจะพ้นผ่าน และเป็นธรรมเนียมปฏิบัติที่คน…โดยเฉพาะคนอายุน้อย ๆมักจะเพ่งมองหาความผิดพลาด ความไม่สมบูรณ์แบบ ความด้อย ของตนเองก่อน เพื่อจะปรับปรุงแก้ไข เป็นคนที่ดีกว่าเดิมในเวลาใหม่ข้างหน้าที่กำลังจะมาถึง เรียกว่าตั้งปณิธานความหวังที่ค่อนข้างส่วนตัว

แทนที่จะมุ่งไปที่ที่ทำงาน รัฐบาล ครอบครัว เราก็กลับมาเคี่ยวเข็ญเอากับตัวเอง เพื่อจะมีชีวิตที่ดีขึ้นกว่าเดิม เป็นคนสามารถกว่าเดิม สมบูรณ์แบบกว่าเดิม หลายต่อหลายครั้ง…หลายต่อหลายปี…นี่ยังเป็นโซลูชันเดิม ๆ อีกด้วย สรุปว่าปณิธานที่ตั้งไว้ปีที่แล้ว และแล้ว และแล้ว …ไม่สำเร็จ ทั้ง ๆ ที่เป็นเรื่องเล็กน้อย อย่างอยากผอม อยากสวย อยากใจเย็น เป็นมิตร ยิ้มมากขึ้น อยากเลิกขี้เกียจ อยากไปเที่ยวบ่อย ๆ มีเวลาให้พ่อแม่มากขึ้น ต่าง ๆ นานาประมาณนั้น  

ต่าง ๆ นานาที่พุ่งตรงไปที่ความรู้สึกว่า ที่ชีวิตที่ผ่านมายังไม่ดีพอนั้นเป็นเพราะตัวเราเองนั่นแหละที่ไม่ดีพอ แม้ทุกปีทั้งปีที่ผ่าน เราก็ทำมากที่สุด ดีที่สุด เท่าที่ทำได้แล้ว

กลับไปที่ปณิธานพื้น ๆ ที่คนส่วนใหญ่อยากได้ข้างบนนั้นใหม่ จะเห็นว่าเราไม่ควรอ้วนให้ต้องตั้งปณิธานผอมตั้งแต่ต้น แต่เราทำงานหนัก และเครียด และไม่มีเวลากับพลังงานเหลือจะออกกำลังกาย เราถึงอ้วน เราได้เงินเดือนน้อยเกินจะซื้อหาหลายสิ่งที่อยากได้ รวมทั้งต้องทนทำงานในที่ทำงานที่เราไม่ชอบ ยิ่งมาในตอนเศรษฐกิจหดตัวหนักเพราะโรคระบาด ยิ่งต้องทำงานเท่ากับคนสองสามคน และไม่สามารถเปลี่ยนไปอยู่ในที่ที่เราปรับตัวเข้ากับงานและคนได้มากกว่าและนั่นก็ทำให้เราหงุดหงิด ยิ้มยาก อารมณ์เสีย ไม่น่าคบหา เราไม่ได้เรียนที่อยากเรียน ทำงานอยากทำอยู่ในที่ที่เราเติบโตได้ สนุกกับงาน …เราถึงหมดไฟและเกียจคร้าน เราไม่เคยมีเงินและเวลาพอจะไปเที่ยวได้บ่อย ๆ รวมทั้งได้มีเวลาอยู่กับพ่อแม่มากเท่าที่ควร

ทำไมเราถึงไม่ทบทวนและตั้งปณิธานแบบใหม่ ว่าบริษัทต้องให้อะไรกับเรา…ในฐานะลูกจ้างที่ทำงานเต็มที่มีประสิทธิภาพ รัฐบาลจะต้องมีแผนเศรษฐกิจที่ดีมีประสิทธิภาพ รวมทั้งลดค่าครองชีพลงอย่างเป็นรูปธรรมหลังโรคระบาดอย่างที่อื่น ๆ รวมทั้งจัดหาวัคซีนคุณภาพให้เพียงพอที่กิจการต่าง ๆ เดินหน้าได้ เพื่อจะสร้างซ่อมเศรษฐกิจที่มั่นคงเติบโต ให้กับเราในฐานะประชากรที่จ่ายภาษีเต็มที่จ้างพวกเขาทำงาน

ทุกสิ่งทุกอย่างที่เกี่ยวของกับการมีชีวิตที่ดีล้วนเนื่องเกี่ยวกับการมีรัฐบาลที่ดี รัฐบาลที่ไม่แค่ทำให้ประชากรอยู่ดีกินดี แต่ยังเห็นคุณค่าและให้ความสำคัญกับความเป็นมนุษ์ของประชากร  

ชีวิตที่ดีของเราไม่ได้เป็นความรับผิดชอบของเราแต่ผู้เดียว เราจำเป็นต้องมีความมั่นคงประมาณหนึ่ง ทั้งทางกายและใจ และนั่นก็มาจากรัฐสวัสดิการที่เข้มแข็ง เราไม่ได้จ่ายภาษีน้อยกว่าชาวโลกเลย ถ้าดูตามสัดส่วนฐานรายได้และสิ่งที่รัฐบาลให้กลับมา เทียบกับชาวโลกความเป็นอยู่ด้านต่าง ๆ ของเรามีสภาพซำเหมาเหลือใจ และสิ่งดี ๆ มีคุณภาพก็ต้องซื้อหาใช้เอง และมีราคาแพงกว่าต่างประเทศมาก ดูแต่วัคซีนโมเดอนาเป็นตัวอย่างนั่น

ยิ่งกว่านั้นค่าครองชีพของเรายังสูงมาก ทั้งค่าน้ำมัน ค่าเดินทาง ค่าน้ำ ค่าไฟ ซึ่งเหล่านี้ล้วนเบียดบังทำให้รายได้ของเราแทบไม่พอกับรายจ่าย ไม่ต้องพูดถึงเงินเก็บ ถ้าไม่กระเหม็ดกระแหม่ก็ต้องอยู่กับความวิตกกังวลไป และยิ่งยากที่จะทำได้อย่างที่ตั้งปณิธานไว้ทุกปี ๆ

เศรษฐกิจตกต่ำต่อเนื่องในช่วงหลายปีที่ผ่านมา และมาถูกซ้ำเติมจากมาตรการบริหารจัดการโรคระบาดที่เรียกได้ว่าล้มเหลวของรัฐบาลที่ผ่านมา ยังทำให้ยิ่งตกต่ำจนไม่รู้จะตกต่ำอย่างไร และทำให้ปัญหาสังคมต่าง ๆ ลุกลามเป็นเงาตาม เรียกได้ว่าความปลอดภัยในสังคมของเราแทบไม่มี อาชญากรรมเพิ่มสูง ยาเสพติดหนักข้อขนขายส่งออกล็อตมโหฬารขึ้นทุกวัน  และแน่นอน…ราคาค้าปลีกก็ถูกลงเรื่อย ๆ จนแทบจะแจกฟรี แถมยังระบาดหนักจนหาได้ทุกที่กระทั่งในวัด ผู้คนเคร่งเครียด เป็นโรคซึมเศร้า สมองถูกทำลายจากยาและเหล้า ความสิ้นหวัง …หันมาทำร้ายกันเองถี่บ่อยขึ้น ๆ พอ ๆ กับที่ทำร้ายและฆ่าตัวเองแทบจะรายวัน  

ที่ชีวิตของเราไม่ได้เป็นชีวิตที่ดีพอ ก็เพราะมันไม่ได้เป็นสังคมที่ดีพอ

ทุกปณิธานของเราที่เราตั้งไว้ล้วนแต่เคว้งคว้าง ในความว่างเปล่าของการบริหารจัดการของรัฐบาลที่ยุ่งวุ่นวายกับการหาประโยชน์ใส่ตัว มุ่งมั่นซื้ออาวุธ จัดสรรรายได้ แบ่งเค้ก ซื้อขายสส.งูเห่า เล่นพรรคเล่นพวกทุกระดับขององค์กรตั้งแต่บนลงล่าง โดยแทบไม่ปรายตามองว่าพวกเราอยู่กันอย่างไร มีความหวังความฝันอะไรกับใครเขาบ้างไหม หวาดกลัวอะไร วิกตกกังวลจนนอนแทบไม่หลับเป็นเดือนเป็นปี …ไม่มีที่สิ้นสุด

มีความเป็นมนุษย์เหมือน ๆ กับคนทุกคนบนโลก และอยากได้ชีวิตที่ดีขึ้น ไม่ใช่ตกต่ำลงทุกวัน ทุกเดือน ทุกปี

ผ่านไปสองปีนับแต่โควิดเริ่มระบาด เรามีคนตายมากมาย มีธุรกิจปิด มีเด็กต้องออกจากโรงเรียนมหาวิทยาลัย มีคนไร้บ้านที่อาศัยหลับนอนข้างถนนเพิ่มขี้นหลายเท่าตัว และจนป่านนี้เราก็ยังไม่มีวัคซีนคุณภาพเพียงพอที่จะปกป้องเราจากเชื้อกลายพันธุ์โอมิครอนตัวใหม่ ซึ่งมีทีท่าว่าจะระบาดหนักในอีกไม่กี่วัน แต่ที่น่าขมขื่นใจกว่าอะไรทั้งหมดคือเรามีเครื่องบินรบรุ่นล่าสุด ฝูงบินทันสมัย เรือดำน้ำ นอกเหนือจากอุปกรณ์ปราบจราจลต่าง ๆ คับคั่ง …กระสุนยาง แก๊สน้ำตาเหลือเฟือ และเพิ่งซื้อรถคลื่นเสียงก่อกวนประสาทสำหรับปราบม็อบมาใหม่ด้วย

ปณิธานปีใหม่ที่เราตั้งไว้ไม่ควรเป็นสิ่งที่เราหันมาบังคับเรียกร้องเอากับตัวเองให้ยิงไม่มีความสุขขึ้นไปอีกหรอก เราต้องการปณิธานที่จะให้รัฐบาลเป็นรัฐบาลแห่งความหวังให้เราได้ต่างหาก มิใช่รัฐบาลแห่งความสิ้นหวังดังที่เป็นอยู่มาหลายปีนี้

สวัสดีปีใหม่ค่ะ

Author

วีรพร นิติประภา
อาชีพนักเขียน แต่ชอบสมมติตัวเองเป็นคนอื่น...ตัวละครบางตัว สัตว์บางชนิด ต้นไม้บางต้นไม้ ชอบเดินทางในหัวโดยไม่ต้องเคลื่อนย้ายตัวไปไหน ไม่ชอบเวลาต้องตอบคำถามประเภทที่ไม่รู้ว่าคนถามจะรู้ไปทำไม กับถูกให้อธิบายตัวเอง

Illustrator

นันท์ณิชา ศรีวุฒิ
ทำงานอะไรก็ได้ที่ใช้การออกแบบและศิลปะสร้างวัฒนธรรมการคิดเชิงวิพากษ์เพื่อการเปลี่ยนแปลงของสังคมให้กับคนรุ่นใหม่ในเมืองเล็กๆ