รัฐสวัสดิการ Archives - Decode

TAG รัฐสวัสดิการ
Lorem ipsum dolor sit amet.

Human & Society

ความรักไม่ต้องมากมายแค่รักษามันไว้ให้ยาวนาน : ชวนอ่านวิทยานิพนธ์ว่าด้วยความรักในโลกเหลื่อมล้ำ

Reading Time: < 1 minute ความรักไม่ต้องมากมายแค่รักษามันไว้ให้ยาวนาน เป็นประเด็นที่ถูกตั้งในวิทยานิพนธ์เล่มนี้ แต่คำถามง่าย ๆ คือ แต่ละคนสามารถรักษาความรักได้เท่า ๆ กันหรือไม่ หรือในอีกทางหนึ่งผู้คนที่มีประสบการณ์ที่หลากหลายแตกต่างกัน พื้นหลังทางเศรษฐกิจสังคมแตกต่างกันจะนิยามความรักเหมือนกันหรือไม่ เป็นคำถามที่มนุษย์ถามกันมาหลายศตวรรษ ทั้งในประวัติศาสตร์ บทกวี บทเพลงที่เราต่างเพียรถามกันว่า “รักคืออะไร” ในงานวิจัยนี้ได้ฉายภาพให้เห็นว่า สำหรับอารยธรรมของมนุษย์ นิยามความรักแบบทางการในแต่ละยุคสมัยก็มีความแตกต่างกัน

รัฐสวัสดิการ

ความรักไม่ต้องมากมายแค่รักษามันไว้ให้ยาวนาน : ชวนอ่านวิทยานิพนธ์ว่าด้วยความรักในโลกเหลื่อมล้ำ

Reading Time: < 1 minute ความรักไม่ต้องมากมายแค่รักษามันไว้ให้ยาวนาน เป็นประเด็นที่ถูกตั้งในวิทยานิพนธ์เล่มนี้ แต่คำถามง่าย ๆ คือ แต่ละคนสามารถรักษาความรักได้เท่า ๆ กันหรือไม่ หรือในอีกทางหนึ่งผู้คนที่มีประสบการณ์ที่หลากหลายแตกต่างกัน พื้นหลังทางเศรษฐกิจสังคมแตกต่างกันจะนิยามความรักเหมือนกันหรือไม่ เป็นคำถามที่มนุษย์ถามกันมาหลายศตวรรษ ทั้งในประวัติศาสตร์ บทกวี บทเพลงที่เราต่างเพียรถามกันว่า “รักคืออะไร” ในงานวิจัยนี้ได้ฉายภาพให้เห็นว่า สำหรับอารยธรรมของมนุษย์ นิยามความรักแบบทางการในแต่ละยุคสมัยก็มีความแตกต่างกัน

รศ.ดร.ษัษฐรัมย์ ธรรมบุษดี
รัฐสวัสดิการ

อย่าปล่อยให้คนแพ้ต้องดูแลตัวเอง ในเมื่อไม่มีใครดูแลตัวเองได้ตลอด

Reading Time: 2 minutes การผูกงานเข้ากับมูลค่านั้นเป็นผลิตผลสำคัญของระบบทุนนิยม กล่าวอีกอย่างก็คือ กิจกรรมที่สร้างมูลค่าทางเศรษฐกิจเท่านั้นที่จะถูกว่าเป็น “งาน” ซึ่งกิจกรรมดังกล่าวก็ทำให้คนที่มีส่วนสร้างมูลค่ากลายมาเป็น “คนทำงาน” ส่วนคนอื่น ๆ นั้นไม่ได้ทำงานเพราะพวกเขาไม่ได้สร้างมูลค่าแต่อย่างใด ผลผลิตของการผูกงานเข้ากับมูลค่าจึงทำให้มีคนจำนวนหนึ่งที่ไม่ได้ทำงาน เพราะพวกเขาทำกิจกรรมอื่น ๆ ที่ไม่ได้นำไปสู่หรือไม่ได้กำลังสร้างมูลค่า แม้ว่าพวกเขาจะทำกิจกรรมนั้น ๆ จนตัวตาย พวกเขาก็ไม่ได้ถูกนับว่าทำงาน … หลาย ๆ ครั้ง ผู้ดูแลซึ่งหารายได้ไม่ได้ เพราะเขาไม่มีโอกาสออกไปหารายได้นอกบ้านก็ถูกมองว่าเป็นภาระของสังคม

เก่งกิจ กิติเรียงลาภ
รัฐสวัสดิการ

รู้จักแนวคิดประกันสังคมถ้วนหน้า : ก้าวสำคัญสู่รัฐสวัสดิการ

Reading Time: < 1 minute คอลัมน์ประกายไฟลามทุ่งฉบับนี้ พูดถึงแนวคิดเรื่องประกันสังคมตามบริบทความเข้าใจของสังคมไทย ถูกมองว่าเป็นกระบวนการสร้างสวัสดิการผ่านระบบการ สมทบแบบไตรภาคี เป็นเงินส่วนที่ นายจ้าง ผู้ประกันตน และฝ่ายรัฐ ซึ่งนับว่าเป็นการพิจารณารูปแบบการประกันสังคมในรูปแบบหนึ่งเท่านั้น

รศ.ดร.ษัษฐรัมย์ ธรรมบุษดี
รัฐสวัสดิการ

ยุคสมัยที่กำลังจะมาถึง…โลกของคนที่เกิดหลัง 2553 สดุดีชีวิตและความยุติธรรม อำลา ‘ปัจเจกนิยม’

Reading Time: < 1 minute เราอาจมองย้อนไปว่าคนที่กำลังจะเป็นคนรุ่นใหม่ต่อไปอีกในอนาคต ก็คือคนที่เกิดหลังปี 2553 ซึ่งตอนนี้ส่วนมากกำลังอยู่ในระดับชั้นมัธยมต้น ผมเองไม่อาจสามารถสรุปคุณค่าของวันพรุ่งนี้ได้ แต่มีเรื่องสำคัญที่เราเองอาจพอวิเคราะห์ได้ว่า ความคาดหมายและมุมมองของเขาต่อโลกได้ดังนี้

รศ.ดร.ษัษฐรัมย์ ธรรมบุษดี
รัฐสวัสดิการ

‘ตุ๊กการช่าง’ สูงวัยนอกระบบยัง’รอซ่อม’ ของช่างซ่อมพัดลมตลอดชีพ

Reading Time: 5 minutes ชีวิตที่ไร้วันเกษียณของช่างตุ๊ก ช่างซ่อมพัดลมตลอดชีวิต กับภาพสะท้อนการจัดการสังคมสูงวัยโดยสมบูรณ์ที่ความเหงาและความจนของช่างตุ๊กเป็นเครื่องยืนยัน ว่าสังคมไทยยังคงทำใครต่อใครหล่นหายด้วยความเหลื่อมล้ำนี้

นทธร เกตุชู
รัฐสวัสดิการ

ไร้รากเหง้า

Reading Time: < 1 minute ตัวตน ณ ที่แห่งหนึ่งของ เอแรมโบ้ เมื่อรัฐผลักให้เขาและเธอที่ไร้บ้าน กลายเป็นคนที่ไร้ตัวตนและไร้รากเหง้าไปด้วย

สิทธิพล ชูประจง
รัฐสวัสดิการ

จดหมายถึงลูกสาวฉบับที่ 4 : อยากให้มนุษย์เป็นอย่างไร เราก็สนับสนุนสังคมแบบนั้น

Reading Time: < 1 minute ธรรมชาติของมนุษย์อาจไม่มีสิ่งใดตายตัว แต่เราเองสามารถวางเงื่อนไขในการสร้างสิ่งที่เราพึงประสงค์ได้ หรือกล่าวโดยสรุปคือ เราอยากให้มนุษย์เป็นอย่างไร เราก็ออกแบบสังคมอย่างนั้น

รศ.ดร.ษัษฐรัมย์ ธรรมบุษดี
รัฐสวัสดิการ

จดหมายถึงลูกสาวฉบับที่ 2 : มีผู้คนต่อสู้มาก่อนเรา เจ็บช้ำมาก่อนเรา และพวกเขาทำให้เรามีวันนี้

Reading Time: < 1 minute ประกายไฟลามทุ่ง รศ.ดร.ษัษฐรัมย์ ธรรมบุษดี จดหมายฉบับที่สองก่อนที่พ่อจะได้เจอหน้าลูกสาวของพ่อ ลูกจะได้เกิดและเติบโตมาในโลกที่มีหลากหลายความหมาย โลกที่บางมุมก็สวยงามและมหัศจรรย์ แต่ก็มีอีกหลายมุมที่ลูกอาจฉงนสงสัยว่า ในโลกที่สวยงามขนาดนี้เหตุใดยังมีความโหดร้ายระหว่างกันมากมาย ในความขัดแย้งนี้สิ่งที่พ่ออยากจะบอกลูกคือ โลกมนุษย์เราเคยมีช่วงเวลาที่เลวร้ายไม่ว่าพวกเราจะตั้งใจหรือไม่ตั้งใจ เราสร้างความอดอยากขึ้นท่ามกลางความอุดมสมบูรณ์ สร้างความยากจนขึ้นมาท่ามกลางความร่ำรวย เราสร้างยารักษาโรคมากมายที่ทำให้ชีวิตมนุษย์ยืนนานเพิ่มได้หลายสิบปีพร้อม ๆ กับสร้างอาวุธสงครามที่คร่าชีวิตมนุษย์นับแสนได้ในไม่กี่วินาที และมนุษย์เราก็ก้าวพ้นความขัดแย้งเหล่านี้ได้ ไม่ได้เกิดขึ้นโดยคนที่มีสติปัญญาปราดเปรื่อง นักรบที่กล้าหาญ หรือเศรษฐีคนใด แต่มันเกิดจากการส่งเสียงของคนธรรมดา ที่ไม่ยอมจำนนต่อความไม่เป็นธรรม ก่อนหน้านี้ มนุษย์แบ่งแยกกันด้วยสีผิวและชาติกำเนิด คนสีผิวหนึ่งไม่ได้รับการคุ้มครองด้วยหลักการที่เท่าเทียมกัน ไม่ถูกคำนึงว่าเป็นมนุษย์ พวกเขาทำงานโดยไม่ได้รับค่าจ้าง ถูกกังขังเหมือนสัตว์เลี้ยง และไม่มีสิทธิ์เสียงในการแสดงความคิดเห็นเกี่ยวกับความเป็นไปของสังคมที่พวกเขาอยู่ พ่อไม่ได้จะบอกลูกว่าสิ่งเหล่านี้ได้หายไปหมด มนุษย์ยังคงแบ่งแยกกดขี่ระหว่างกัน เมื่อครั้งที่มนุษย์ต่อสู้เพื่อการเลิกทาส ยังมีนายทุนจำนวนมากบอกว่าเศรษฐกิจจะล้มละลายถ้ามีการเลิกทาสและทำให้ทุกคนได้รับค่าจ้างที่เป็นธรรมรวมถึงมีสิทธิเสมอภาคกับเหล่านายทาส ถ้าเราใช้หลักเศรษฐศาสตร์กำหนดความเป็นไปของโลก เรายังคงมีทาสอยู่ การเปลี่ยนแปลงทั้งหมดนี้ไม่ได้เกิดจากการคำนวณแต่เกิดจากการยืนยันต่อสู้ของคนธรรมดาที่ไร้อำนาจ ใช้วิธีที่สันติอารยะขัดขืนบ้าง และบางครั้งพวกเขาก็เดิมพันด้วยชีวิตของพวกเขาในการยืนยันสิทธิที่พวกเขาควรมีตั้งแต่แรก พวกเขาทำให้เราสามารถมีชีวิตที่ดีได้ในวันนี้ มนุษยชาติดูเหมือนจะฉลาดกว่าสิ่งมีชีวิตอื่น แต่ก็มีบางเรื่องที่พวกเขาโง่เง่ามาหลายศตวรรษ มนุษย์ที่ไม่ใช่เพศกำเนิดชายเพิ่งจะมีโอกาสที่เสมอภาคกันหน้าคูหาเลือกตั้งเมื่อไม่ร้อยกว่าปีมานี่เอง การเลือกปฏิบัติสำหรับเพศหญิง และคนที่มีเพศสภาวะไม่ตรงกับเพศกำเนิดเคยเป็นเรื่องรุนแรงในศตวรรษที่แล้ว มีหลายคนที่เสียชีวิตและถูกทำร้ายโดยกระบวนยุติธรรมอย่างเป็นทางการของรัฐ รวมถึงศาลเตี้ยของระบบชายเป็นใหญ่เพียงแค่พวกเขามีความปรารถนาในชีวิต และวิถีทางเพศที่แตกต่างไป แต่การต่อสู้ของคนธรรมดาที่ไร้อำนาจ ผลักดันให้ความเท่าเทียมกันเป็นเรื่องปกติ ทำให้ผู้หญิงธรรมดาสามารถที่จะท้าทาย มีความรักได้อย่างเสรี เมื่อสมัยพ่อเด็ก ๆ คำว่า “ชายแท้” หรือ […]

รศ.ดร.ษัษฐรัมย์ ธรรมบุษดี
รัฐสวัสดิการ

จดหมายถึงลูกสาวฉบับที่ 1 : ลูกเกิดมาพร้อมกับของฟรี และการให้อย่างไม่มีเงื่อนไขของมนุษยชาติ

Reading Time: < 1 minute การรอคอยส่วนมากทรมานและกระวนกระวาย แต่การรอคอย 9 เดือนนี้ ดูยาวนาน แต่ไม่ทรมาน เป็นการรอคอยที่เปี่ยมความสุข เป็นการรอคอยที่ไม่มีเงื่อนไขและความคาดหวังอะไรนอกจากที่จะได้เห็นเจ้าตัวน้อย

รศ.ดร.ษัษฐรัมย์ ธรรมบุษดี
รัฐสวัสดิการ

The Welfare (2) ทิ้งไพ่ใบสุดท้าย เพื่อสวัสดิการประชาชน

Reading Time: 2 minutes รอบที่หนึ่งจบลง ความร่ำรวยและความยากจนถ่างจากกันยิ่งขึ้น ในรอบที่สองการซื้อประกันยังคงมีอยู่ แต่สิ่งที่เปลี่ยนแปลงเล็ก ๆ น้อย ๆ คือ ‘สวัสดิการ’ นั้นได้ถูกเพิ่มเข้ามาแล้ว! ในรอบนี้ผู้เล่นมีทางเลือกที่จะลงขันบริจาคเงินเพื่อสร้างสวัสดิการในด้านต่าง ๆ โดยที่เมื่อสวัสดิการด้านใดมีเงินครบถ้วนตามที่กำหนด ผู้เล่น ‘ทุกคน’ ก็จะเสมือนได้รับประกันในด้านนั้น ๆ ไปเลย ไม่ว่าจะมีประกันอยู่แล้วหรือไม่และไม่ว่าจะลงเงินเท่าไหร่ก็ตาม ถ้านึกง่าย ๆ สวัสดิการก็คือการซื้อประกันที่ครอบคลุมทุกผู้เล่นไม่ใช่แค่คนที่จ่ายเงิน โดยต้นทุนนการซื้อสวัสดิการแต่ละด้านก็จะสูงกว่าการซื้อประกันอยู่แล้ว (เพราะครอบคลุมทุกคน)​ อย่างไรก็ดีถ้าหารเฉลี่ยต่อครัวเรือนค่าใช้จ่ายในการลงทุนในสวัสดิการก็จะถูกกว่าการซื้อประกันของแต่ละคน

แดนไท สุขกำเนิด
รัฐสวัสดิการ

The Welfare (1) เกมโต้กลับความเหลื่อมล้ำ

Reading Time: 2 minutes ภายใต้สังคมที่เต็มไปด้วยความเหลื่อมล้ำทางเศรษฐกิจ ผู้เล่นที่มีจุดเริ่มต้นมาจากหลากระดับฐานะต่างพยายามแข่งขันกันหารายได้และสร้างความมั่นคงทางเศรษฐกิจให้แก่ครอบครัวของตนเอง อย่างไรก็ดีเส้นทางชีวิตก็ใช่ว่าจะโรยด้วยกลีบกุหลาบ การต้องเผชิญกับความเสี่ยงที่ไม่คาดคิดก็อาจทำให้การหาเลี้ยงครอบครัวต้องหยุดชะงักลง สำหรับคนที่มีทุนทรัพย์เรื่องเล็กน้อยเหล่านี้ก็สามารถป้องกันได้ด้วยการซื้อประกัน คำถามคือ แล้วคนที่เหลือหล่ะ จะทำอย่างไรดี?

แดนไท สุขกำเนิด
รัฐสวัสดิการ

ทุนนิยมไม่มีหัวใจ มดลูกจึงถูกพันธนาการ

Reading Time: 2 minutes คุณมีความสุขจริง ๆ กับเรื่องบนเตียงครั้งสุดท้ายเมื่อไร หรือ บ่อยแค่ไหน ? ไม่ใช่คำถามลามกแต่อย่างใด แต่ Kristen Ghodsee นักวิจัยที่ลงมือเขียนหนังสือเล่มนี้ชวนเราตั้งคำถามเพื่อจะเชื่อมโยงความสุขที่แท้ของหัวใจภายใต้โลกสังคมนิยมกับโลกที่เงินซื้อได้ทุกสิ่งแบบทุนนิยม

วิภาพร วัฒนวิทย์