กาญจนา ปลอดกรรม, Author at Decode
Economy

เศรษฐกิจซึมยาว ฆ่าตัวตายซึมลึก ‘ปีที่แล้วเผาหลอก ปีนี้เผาจริง ปีหน้าเก็บกระดูก’

Reading Time: 2 minutes ศพของแม่ถูกเผาไปแล้วในช่วงเช้า ส่วนศพของพี่สาวกำลังจะตามไปในตอนบ่าย ก่อนจะถึงเวลาเผาศพเฮียตี๋ แม้จะตัดสินใจจากโลกนี้ไปพร้อมกัน 11 ชีวิตรวมหมาอีก 6 ตัว แต่ในการประกอบพิธีศพร่างของภรรยาและลูกชายวัย 11 ขวบของเฮียตี๋เจ้าของเต็นท์รถก็ถูกพี่สาวของภรรยาขอแยกไปประกอบพิธีเอง มวลความเศร้ายังคงหนักอึ้งสำหรับผู้ที่มาร่วมงาน ถ้าไม่นับเสียงดนตรีที่ดังคลออยู่ตลอดเกรงว่าแม้แต่การขยับตัวของใครสักคนก็คงเป็นเสียงที่ดังเกินไป

กาญจนา ปลอดกรรม

ยกหูโทรหา ยังสบายดีไหม “กะเบอะดิน”

Reading Time: 2 minutes 1 ปีแห่งการต่อสู้เธอมองเห็นจิตวิญญาณ ตัวตนและชีวิตของคนกะเบอะดินรวมถึงตัวเอง เปลี่ยนไปอย่างไร? นี่คือบทสนทนาที่เกิดขึ้นจากใจกลางเมืองถึงหุบเขาในกะเบอะดิน

กาญจนา ปลอดกรรม
กาญจนา ปลอดกรรม

ระบบเศรษฐกิจไวรัสจากที่ราบสูง

Reading Time: 2 minutes ไม่ใช่ช่วงเวลาที่เหมาะนักกับการเริ่มต้นพูดคุยกับใครสักคนถึงประเด็นที่ค่อนข้างซีเรียสอย่างประเด็น ‘การกิน-อยู่ของคนเมือง’ เมื่อโควิด – 19 ทั้ง ‘สร้าง’ ทางเลือกและบ่อน ‘ทำลาย’ ระบบซึ่งดำเนินมาอย่างยาวนาน ระบบ…ซึ่งรวบอำนาจเบ็ดเสร็จในการจัดการอาหารทั้งระบบการผลิต ระบบการกระจายและการบริโภค ระบบ…ซึ่งอนุญาตให้เรามองเห็นได้แค่ผัก ผลไม้บนเชลฟ์แต่ไม่รู้ที่มา

กาญจนา ปลอดกรรม
กาญจนา ปลอดกรรม

ปูนิ่ม น้ำปลาหวาน คลื่นลูกที่สองของท้องถิ่นนิยม

Reading Time: 2 minutes วันที่เมืองหยุดทำงาน ท้องถิ่นจึงชัดเจน เราอาจรู้สึกแปลกใจเมื่อในเวลานี้หน้าฟีดเฟซบุ๊กเริ่มเห็นคนจำนวนไม่น้อยที่โพสต์ขายอาหาร – สินค้าซึ่งส่วนใหญ่ล้วนแล้วแต่เป็น ‘ของท้องถิ่น’ เราพบสาคูแท้จากพัทลุงปลาหวานส่งตรงจากชาวเล หาดราไวย์ปลาแห้งจากสตูล ไม่ใช่ท้องถิ่นเพิ่งเริ่มตั้งตัวหากแต่ท้องถิ่นนั้นคงอยู่และทำหน้าที่ของมันเสมอมา เนิ่นนาน

กาญจนา ปลอดกรรม
กาญจนา ปลอดกรรม

อุ่นแดดที่ตากใบ ความไม่บังเอิญบนเส้นทางสายใหม่ตากใบ-กลันตัน

Reading Time: 2 minutes อุ่นแดด 1,171 กิโลเมตร จากกรุงเทพถึงตากใบ … เราถูกเชื้อเชิญมาที่นี่พร้อมความหวังของชาวบ้านที่ลุกโชนขึ้นกับการก่อรูปก่อร่างเส้นทางใหม่ของการท่องเที่ยวเชิงชุมชนในพื้นที่ 3 จังหวัดชายแดนใต้ จากตากใบ นราธิวาส ถึง กลันตัน มาเลเซีย… 6 โมง 10 นาที พระอาทิตย์โผล่พ้นผืนน้ำไม่ผิดเวลาจากที่ชาวบ้านบอกไว้แม้แต่นาทีเดียว เบื้องหน้าคือทะเลอ่าวไทยไกลสุดลูกหูลูกตา เบื้องหลังคือแม่น้ำตากใบที่ทอดตัวยาวมาจากแม่น้ำสุไหงโกลก สะพานไม้เก่าขนาบคู่สะพานคอนกรีตที่เพิ่งสร้างใหม่ ชาวบ้านที่นี่เรียกว่า ‘สะพานคอย 100 ปี’ สะพานที่ตัดขวางข้ามแม่น้ำตากใบมายัง “เกาะยาว​”  ที่เรายืนอยู่นี้ มันเชื่อมพี่น้องมุสลิมชาวเกาะยาวกับพี่น้องไทยพุทธบนแผ่นดินใหญ่มาเนิ่นนานนับร้อยปี ที่นี่ถูกปักหมุดไว้ให้เป็น 1 ในจุดหมายของเส้นทางการท่องเที่ยวเชิงชุมชนที่ชาวบ้านกำลังสร้างขึ้นมา เพื่อหวังว่า 3 จังหวัดชายแดนใต้จะกลายเป็นปลายทางหนึ่งของนักท่องที่ยวต่างชาติหรือภายในประเทศเอง …แต่ดูเหมือนภาพความสวยงามเบื้องหน้ากลับขัดแย้งกับความเป็นจริงที่เกิดขึ้นในพื้นที่ 4 มกราคม 2547 หลังเหตุการณ์ปล้นปืนจากกองพันพัฒนาที่ 4 ค่ายกรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์ หลังกระสุนนัดแรกถูกลั่นไกออกไป ดูเมือนแรงสั่นสะเทือนของกระสุนนัดนั้นจะสร้างรอยปริแตกให้เกิดขึ้นทั่วทุกพื้นที่ชายแดนใต้ “หลังเหตุการณ์ความรุนแรงเกิดขึ้น ความสัมพันธ์ของพวกเรา 2 ชุมชนก็เปลี่ยนไป จากเคยกินนอนด้วยกัน เดินไปโรงเรียนด้วยกัน ไปมาหาสู่กัน มันกลายเป็นความไม่สนิทใจ ความสงสัยที่เราก็ไม่รู้ว่ามันคืออะไรแต่มันรู้สึกแบบนั้น” คำบอกเล่าของอาจารย์จักรคนในพื้นที่ชุมชนวัดชลธราสิงเห ย้อนให้เราฟังถึงความสัมพันธ์ในครั้งก่อน […]

กาญจนา ปลอดกรรม
กาญจนา ปลอดกรรม

ดีลป่าแลกเหมือง การเผชิญหน้าของป้ายผ้า ปากกาหลากสี

Reading Time: 2 minutes 11 พฤศจิกายน 2562…เปิดฉากการต่อสู้กรณีเหมืองอมก๋อยกับการเข้ารับฟังข้อกล่าวหาของ 2 นักต่อสู้รุ่นใหม่ในพื้นที่อย่างพี่โจและพี่เบิ้ม ณ สถานีตำรวจอำเภออมก๋อย พร้อมกำลังใจจากพี่น้องแนวร่วมอีกหลายสิบชีวิต

กาญจนา ปลอดกรรม