ภาณุพัฒน์ บุญรื่น, Author at Decode
Play Read

หนึ่งร้อยปีแห่งความโดดเดี่ยว

Reading Time: 2 minutes วรรณกรรมคลาสสิก ที่ต้องยอมรับก่อนเปิดอ่าน ว่าไม่ใช่จะอ่านจบได้ง่าย ๆ ไม่ใช่เพราะเนื้อเรื่องแสนน่าเบื่อ แต่เพราะสลักภาษาที่คมคาย ชวนตีความ การลำดับเนื้อเรื่อง อีกทั้งชื่อตัวละครที่ชวนสับสนจนต้องขีดเส้นด้วยปากกาว่าใครเป็นใครเพราะนี่คือเรื่องราวของ 1 ตระกูลแต่หกลำดับชั่วอายุคน ที่ส่งต่อการปกครองจากรุ่นสู่รุ่น แม้ในบางช่วงจะมีผู้ปกครองจากรัฐส่วนกลางเข้ามา ซึ่งนี่คือเหตุผลที่ทำให้สับสนกับตัวละครสำคัญ เพราะสายตระกูลบวนเดียที่เปลี่ยนรุ่นไปตามลำดับ แต่ถ้าหากหลงรักเข้าแล้ว จะให้ต้องเปิดอ่านอีกกี่รอบ ผมก็เชื่อว่าทุกคนจะอ่านจบ เพราะนี่แทบจะเป็นวรรณกรรมประวัติศาสตร์ชุดย่อของมวลมนุษยชาติ

ภาณุพัฒน์ บุญรื่น

ฮีโร่ ‘จ้างเหมา’ คนพิการคือหลังบ้านของปัญญาประดิษฐ์

Reading Time: 4 minutes เป็นหัวหน้าครอบครัว เป็นเอไอเทรนเนอร์และเป็นคนพิการ “วันนี้เป็นทุกอย่างให้เธอแล้ว” เจาะลึกเบื้องหลังการจ้างงานคนพิการที่เข้าไปมีบทบาทเป็นหลังบ้านของระบบ AI

ภาณุพัฒน์ บุญรื่น
ภาณุพัฒน์ บุญรื่น

เมืองที่เป็นธรรม

Reading Time: 4 minutes เป็นอย่างไร แต่ไม่ได้แปลงสู่รูปธรรมหรือระดับนโยบาย ส่วนนักสังคมศาสตร์ซึ่งก็เรียกร้องหาความยุติธรรมทางสังคม แต่ไม่ได้ถกเถียงอย่างจริงจังว่า ความยุติธรรมคืออะไร ส่วนนักผังเมือง (urban planners) ยิ่งหนักเข้าไปอีกเพราะไม่ค่อยสนใจเรื่องความยุติธรรม ไม่ตั้งคำถามว่า การวางแผนพัฒนาเมืองนำไปสู่ความเป็นธรรม หรือขยายความเหลื่อมล้ำมากขึ้น

ภาณุพัฒน์ บุญรื่น
ภาณุพัฒน์ บุญรื่น

ผังเมืองกับสิทธิที่จะมีส่วนกำหนดเมือง 

Reading Time: 3 minutes “the right to the city ไปไกลกว่าเสรีภาพของปัจเจกในการเข้าถึงทรัพยากรเมือง แต่เป็นสิทธิที่จะเปลี่ยนตัวเราเอง ด้วยการเปลี่ยนเมือง” i ประโยคนี้มีความสำคัญในแง่ที่ว่า มนุษย์เรานั้นเปลี่ยนโลกให้สอดคล้องกับความปรารถนาของเราเสมอ แต่เมืองกลับเป็นพื้นที่ที่มนุษย์สร้างขึ้น แต่เหมือนถูกสาปให้อยู่ เพราะเมืองที่เป็นอยู่ลดทอนความเป็นมนุษย์ของเราไปทุกที

ภาณุพัฒน์ บุญรื่น
ภาณุพัฒน์ บุญรื่น

ภัยพิบัติควบคุมบ่ได้ แต่จัดการได้ Better Practice ของวารินชำราบบ้านเฮา

Reading Time: 6 minutes การรับมือภัยพิบัติของวารินชำราบจะมีประชาชนเป็นด้านหน้าก็จริง แต่รัฐเป็นหน่วยสนับสนุนที่รับฟัง และลงมาทำข้อมูลร่วมกับประชาชน ความร่วมมือนี้จะไม่เกิดขึ้นหากเรายังฟังเสียงกันและกันในพื้นที่เสี่ยงภัยพิบัติกันมากพอ และมันอาจไม่ใช่ใครต้องเป็นคนนำหรือคนตาม หัวใจสำคัญของการก้าวข้ามภัยพิบัติคือแต่ละฝ่ายรู้หน้าที่ของตัวเองว่าจะต้องปฏิบัติอย่างไรเมื่อภัยมา

ภาณุพัฒน์ บุญรื่น
ภาณุพัฒน์ บุญรื่น

อย่าปล่อยให้คนแพ้ต้องดูแลตัวเอง ในเมื่อไม่มีใครดูแลตัวเองได้ตลอด

Reading Time: 2 minutes การผูกงานเข้ากับมูลค่านั้นเป็นผลิตผลสำคัญของระบบทุนนิยม กล่าวอีกอย่างก็คือ กิจกรรมที่สร้างมูลค่าทางเศรษฐกิจเท่านั้นที่จะถูกว่าเป็น “งาน” ซึ่งกิจกรรมดังกล่าวก็ทำให้คนที่มีส่วนสร้างมูลค่ากลายมาเป็น “คนทำงาน” ส่วนคนอื่น ๆ นั้นไม่ได้ทำงานเพราะพวกเขาไม่ได้สร้างมูลค่าแต่อย่างใด ผลผลิตของการผูกงานเข้ากับมูลค่าจึงทำให้มีคนจำนวนหนึ่งที่ไม่ได้ทำงาน เพราะพวกเขาทำกิจกรรมอื่น ๆ ที่ไม่ได้นำไปสู่หรือไม่ได้กำลังสร้างมูลค่า แม้ว่าพวกเขาจะทำกิจกรรมนั้น ๆ จนตัวตาย พวกเขาก็ไม่ได้ถูกนับว่าทำงาน … หลาย ๆ ครั้ง ผู้ดูแลซึ่งหารายได้ไม่ได้ เพราะเขาไม่มีโอกาสออกไปหารายได้นอกบ้านก็ถูกมองว่าเป็นภาระของสังคม

ภาณุพัฒน์ บุญรื่น
ภาณุพัฒน์ บุญรื่น

ไฟอีสานและความขำขื่น

Reading Time: 2 minutes เลือกหยิบเล่มนี้มาเล่าเคล้าความขำขื่นเพราะสำหรับเราแล้ว คนอีสานคือคนบ่ย่าน อำนาจใหญ่แค่ไหนก็บ่หยั่น สู้ได้สู้ ความขำขันทำให้ความตึงเครียดคลายลง อย่างน้อยก็ในช่วงเวลาที่กรามขยับ หลังจากนั้นก็สู้ต่อ

ภาณุพัฒน์ บุญรื่น