Space for Thai

นิศาชล คำลือ

ระเบิดจากฟากฟ้าร่อนลงสู่พื้นพสุธาในยูเครน ขี้เถ้าจากซากปรักหักพังปกคลุมในอากาศราวกับหมอกเหมยยามเช้า

เสียงกรีดร้องระงมไปทั่วเมือง แม้เหตุการณ์อันเลวร้ายนี้จะเกิดขึ้นห่างจากเราราว ๆ 72,000 กิโลเมตร แต่จะมีผลกระทบถึงคนไทยและคนจากทั่วโลกในหลาย ๆ ด้านแน่นอน ในฐานะมนุษย์ สงครามนี้ยังไกลตัวเราอยู่ไหม

ภายหลังจากการเข้ารุกรานยูเครนของรัสเซีย หลาย ๆ ประเทศเริ่มออกมาแสดงจุดยืนของตน บ้างก็ต่อต้าน บ้างก็สนับสนุน โดยประเทศที่ต่อต้านเริ่มมีมติในการคว่ำบาตรรัสเซีย ไม่ว่าจะเป็นการคว่ำบาตรจากสหรัฐอเมริกา การคว่ำบาตรจากสหภาพยุโรป เกิดเป็นคำถามในหมู่ผู้คนว่า “แล้วความร่วมมือของนานาชาติในการสำรวจอวกาศจะยังเหมือนเดิมไหม” ความขัดแย้งยิ่งรุนแรงไปอีกเมื่อดิมิทรี โรโกซิน (Dmitry Rogozin) ผู้อำนวยการองค์การอวกาศรอสคอสมอสของรัสเซีย ได้ออกมาทวีตข้อความ โดยมีใจความส่วนหนึ่งว่า

“สหรัฐฯ พร้อมที่จะแบกรับความเสี่ยงหากสถานีอวกาศนานาชาติตกโดยไม่มีความช่วยเหลือจากรัสเซียไหม”

นาซาจึงได้ออกมารายงานกับสื่อว่า “ความร่วมมือระหว่างนานาชาติบนสถานีอวกาศนานาชาติ (ISS) ในตอนนี้ยังคงเป็นเหมือนเดิม” การรายงานของนาซาได้สร้างความสบายใจให้กับผู้คนไปบ้างว่าอย่างน้อยนี่ก็ยังไม่ใช่สงครามโลกที่ทุกฝ่ายหันหลังให้กันและยังมีฝ่ายที่เป็นน้ำคอยดับไฟ

แต่ไม่ทันไรรัสเซียก็ได้ประกาศหยุดการปล่อยจรวดโซยุซจากฐานปล่อยจรวดในเฟรนช์เกียนา และยังเรียกถอนบุคลากรทั้งหมดที่มีความเกี่ยวข้องออกจากเฟรนช์เกียนา ภายหลังจากการถูกสหภาพยุโรปคว่ำบาตร โดยสหภาพยุโรปได้ออกมาประกาศหลังจากนั้นว่า “นี่ไม่กระทบต่อการพัฒนาโครงสร้างพื้นฐาน ผู้ใช้ดาวเทียมกาลิเลโอและโคเปอร์นิคัสจะยังใช้งานได้เช่นเดิม ในอนาคตสหภาพยุโรปจะมีการพัฒนาจรวดเป็นของตนเอง”

นอกจากนี้รัสเซียยังยุติการส่งดาวเทียมขึ้นสู่วงโคจรให้กับบริษัท OneWeb บริษัทดาวเทียมซึ่งมีรัฐบาลอังกฤษเป็นหุ้นส่วน โดยเรียกร้องให้รัฐบาลอังกฤษถอนตัวออกจากบริษัท OneWeb หากต้องการจะให้รัสเซียส่งดาวเทียมให้ต่อ แต่ OneWeb กลับหันไปซบอกบริษัทคู่แข่งอย่าง SpaceX เพื่อให้ช่วยนำส่งดาวเทียมให้แทนรัสเซีย ดูเหมือนกับว่าต่างฝ่ายต่างเริ่มหันหลังให้แก่กัน ราวกับว่าความพยายามในการลดความตึงเครียดระหว่างประเทศของหลาย ๆ ชาติตลอดระยะเวลาที่ผ่านมานับตั้งแต่สิ้นสุดสงครามโลกครั้งที่ 2 นั้นไร้ซึ่งหมายความว่าความสัมพันธ์ระหว่างประเทศของพวกเรากำลังเริ่มถดถอยลง

นอกจากนี้ หัวหน้าหน่วยงานอวกาศรัสเซียยังออกมาประกาศเตรียมยุติความร่วมมือกับนานาชาติบนสถานีอวกาศนานาชาติและยังมีรายงานเพิ่มเติมว่าในปี 2021 ที่ผ่านมาฝ่ายบริหารของประธานาธิบดีโจ ไบเดน (Joe Biden) ได้ประกาศแผนการที่จะขยายความร่วมมือของโครงการสถานีอวกาศนานาชาติไปจนถึงปี 2030 ซึ่งรัสเซียไม่ได้ร่วมลงนามในแผนการนี้

ไม่มีใครบอกได้ว่า ความขัดแย้งนี้จะจบลงที่ตรงไหน เศรษฐกิจโลกที่กำลังฟื้นตัวจากโควิดกำลังถูกพิษสงครามเล่นงาน เงินเฟ้อเพิ่มสูงขึ้น ราคาแก๊สและน้ำมันพุ่งกระฉูด ในขณะเดียวกันเศรษฐกิจประเทศไทยที่ยังไม่ทันได้ฟื้นตัวจากพิษโควิดกำลังถูกตอกย้ำให้แย่กว่าเดิมด้วยพิษสงคราม

แม้จะเคยมีคำกล่าวที่ว่า “แม่ม่าย เด็กกำพร้า พ่อแม่ที่ต้องสูญเสียลูก นี่คือสิ่งที่สงครามจะเหลือไว้ให้เรา” แต่ก็ดูเหมือนกับว่ามนุษย์ไม่เคยเรียนรู้จากประวัติศาสตร์จริง ๆ เลยสักครั้ง

“สงครามอวกาศ” มิได้ดูเป็นเรื่องราวเกินจริงเลยด้วยซ้ำสำหรับมนุษย์

Author

นิศาชล คำลือ
อายุ 16 แปลงคาบโคจรดวงดาวเป็นเสียงดนตรี อายุ 17 ลาออกจากโรงเรียนเพราะไม่ชอบระบบการศึกษาไทย อายุ 18 เล่าเรื่องบนเท็ดทอร์ค ปัจจุบันกำลังพยายามเป็นคนที่ดีกว่าเดิมในทุก ๆ วัน ศรัทธาในอวกาศ เพราะอวกาศแสดงถึงความเป็นหนึ่งเดียวของทุกสิ่งและทุกศาสตร์ แม้มนุษย์จะอีโก้ใหญ่คับจักรวาลเพียงใด พวกเราต่างก็เป็นเพียงเศษเสี้ยวของจุดเล็ก ๆ ในจักรวาลที่วันนึงไฟแห่งชีวิตก็จะมอดดับไปตามกาลเวลากันทุกคน

Illustrator

นันท์ณิชา ศรีวุฒิ
ทำงานอะไรก็ได้ที่ใช้การออกแบบและศิลปะสร้างวัฒนธรรมการคิดเชิงวิพากษ์เพื่อการเปลี่ยนแปลงของสังคมให้กับคนรุ่นใหม่ในเมืองเล็กๆ